1. Omówienie jest równie ważne lub ważniejsze od samego ćwiczenia lub gry szkoleniowej.

Jeżeli przeprowadzasz ćwiczenie szkoleniowe lub grę szkoleniową i NIE dbasz o odpowiednie omówienie prowadzące do wyciągnięcia wniosków i wspierające transfer wiedzy i umiejętności poza salę szkoleniową to tylko wypełniasz czas szkolenia. Samo ćwiczenie lub gra są pretekstem do stworzenia okazji do doświadczenia i to co najważniejsze, są pretekstem do wyciągnięcia wniosków i przełożenia ich poza salę szkoleniową.

2. Omawiając ćwiczenia i gry zacznij od odparowania emocji.

Nie każde ćwiczenie jest super emocjonujące. Jednocześnie stopień trudności zadania może być różnie odbierany przez poszczególnych uczestników a to już wpływa na emocje. Warto podczas omówienia ćwiczenia odparować emocje poprzez jedno z prostych pytań:

• Jak się pracowało? – i tu jak usłyszysz odpowiedź fajnie to warto dopytać co wpłynęło na to, że fajnie. Ja osobiście lubię dopytać „Fajnie, bo…?”. Analogicznie jak usłyszysz odpowiedź, że źle to dopytujesz „Źle, bo…?”. Dzięki temu zachęcasz do wymiany doświadczeń i zbierasz więcej informacji, które możesz wykorzystać do wyciągnięcia wniosków.

Inne, podobne pytania:

• Jak wrażenia po ćwiczeniu?
• Jakie emocje się pojawiły podczas realizacji ćwiczenia?
• Jak opisalibyście przebieg gry/ćwiczenia?

3. Szukaj sukcesów i tego co na nie wpłynęło:

Po tym jak odparujesz emocje sprawdź co się udało i co wpłynęło na to, że się udało. Tu warto szukać przykładowych, konkretnych zachowań i/lub wypowiedzi uczestników. Możesz do tego wykorzystać następujące pytania:

• Co jest sukcesem?
• Co udało się osiągnąć?
• Co ułatwiło realizacje zadania?
• Jakie konkretne zachowania/wypowiedzi wspierały realizację ćwiczenia?
• Z kim i dlaczego współpracowało Ci się najlepiej?
• Co jest lub wydaje Ci się łatwe po wykonaniu tego ćwiczenia?

4. Co nie wyszło, to kolejny obszar do omówienia

Podobnie jak w poprzednim punkcie i tu masz cały zestaw pytań, które możesz wykorzystać do omówienia:

• Co było trudne?
• Czego nie udało się zrobić?
• Z kim i dlaczego współpracowało się najtrudniej?
• Czego mogło być więcej z waszej/twojej strony w tym ćwiczeniu?
• Czego mogło być mniej z waszej/twojej strony w tym ćwiczeniu?
• Co trzeba zrobić inaczej by było łatwiej?
• Czego nie robić by było łatwiej?

5. W kolejnym etapie przejdź do wyciągnięcia i podsumowania wniosków

To jeden z ważniejszych punktów związanych z omówieniem ćwiczeń, zadań i gier szkoleniowych. Oczywiście dysponujesz tu listą pytań, które możesz zadać. Aby zróżnicować pytania i sposób omówienia opiszę to na przykładach:

• Jeżeli zadaniem uczestników było wypracowanie czegoś na flipchartach możesz zadać następujące pytania:
  • Jak patrzycie na te flipcharty i efekty waszej pracy to:
    • Co Was zaskakuje?
    • Co chcecie zapamiętać?
    • Co Wam to pokazuje?
    • Jaki macie wniosek po tym ćwiczeniu?
    • Jak ten wniosek możecie wykorzystać w swojej codziennej pracy?
    • Co dzięki temu zyskacie?
    • O co musicie zadbać by to było możliwe?
    • Co zabieracie dla siebie z tego zadania?
  • Jeżeli realizowałeś grę szkoleniową:
    • Co Wam pokazała ta rozgrywka?
    • Jakie macie wnioski dotyczące (temat modułu szkoleniowego np. współpracy, obsługi klienta, wspierania pracowników, delegowania zadań) po grze szkoleniowej?
    • Jak te wnioski przenieść na waszą codzienną pracę?
    • Co może utrudnić wdrożenie tego co powiedzieliście?
    • Jak możecie sobie poradzić z tymi trudnościami?
    • Co najważniejszego dla siebie zabieracie z tej gry szkoleniowej?

Dodatkowe elementy, które mogą podnosić efektywność omawiania ćwiczeń i gier szkoleniowych

1. Arkusz wsparcia wdrożenia umiejętności po szkoleniu, który dajesz uczestnikom do wypełnienia po realizacji ćwiczenia lub ćwiczeń z danego całego modułu szkoleniowego. Możesz wtedy poprosić o to by uczestnicy w odpowiednio przygotowanej tabelce zapisali odpowiedzi na pytania:
   1. Co było dla mnie najważniejsze w tym module szkoleniowym?
   2. Co z tego zamierzam wdrożyć do swojej pracy/życia?
   3. Kiedy i z kim to zrobię?

2. Karta omówienia ćwiczenia i gry szkoleniowej. Jeżeli obawiasz się o otwartość uczestników i gotowość mówienia na forum o wnioskach i przemyśleniach po ćwiczeniu lub grze szkoleniowej możesz przygotować kartę omówienia/gry. Taką kartę uczestnicy wypełniają np. w parach lub grupach. W samej karcie znajdują się dokładnie te same pytania co byś zadał na forum. Najlepiej ujęte w formie tabeli z miejscem do wpisywania odpowiedzi. Dopiero po tym jak uczestnicy wypełnią kartę przechodzisz do omówienia na forum i prosisz poszczególne zespoły o powiedzenie co zapisali na kartach. Moje doświadczenia są takie, że przy mniej śmiałej i otwartej grupie, dzięki temu zabiegowi, omówienia są pełniejsze i wysycone merytorycznie.
3. Omówienie w formie ćwiczenia. Brzmi trochę dziwnie, ale sprawdza się doskonale. Realizujesz ćwiczenie lub grę szkoleniową. Na sali masz przygotowane kilka flipchartów z pytaniami do omówienia. Flipcharty wiszą w różnych częściach sali. Dopierasz uczestników np. w 3 zespoły i każdemu zespołowi przydzielasz jedne flipchart do uzupełnienia. Na flipach mogą pojawić się np. takie pytania:

Flipchart 1 – Jak opiszecie przebieg ćwiczenia w waszych zespołach?

Flipchart 2 – W efektywnym wykonaniu zadania pomagało nam…

Flipchart 3 – Podczas realizacji zadania z naszej strony mogło być więcej… mniej…

Każdy zespół odpowiada na pytanie przez 3-5min i przechodzi do kolejnego flipa. Zmiany powtarzasz tak aby każdy zespół pracował z każdym flipem. Na koniec prosisz o zaprezentowanie efektów pracy i o to by każdy uczestnik wybrał sobie jedne najważniejszy dla niego element z każdego filpa. Oczywiście na koniec jeszcze pytasz:

Jaki macie wniosek z tego ćwiczenia i co zabieracie dla siebie?

4. Aplikacje też mogą uatrakcyjnić i pomóc w omówieniu. Do klasycznego omówienia możesz wykorzystać np. MentiMeter. I zamiast prosić o ustne odpowiedzi na forum, prosisz uczestników by na poszczególne pytania odpowiadali w aplikacji. Wyświetlasz odpowiedzi i dodatkowo je omawiasz, wzmacniasz, podkreślasz, dodajesz swoją perspektywę.

WARTO ROZWAŻYĆ:

Dostęp do kursu on-line Zaprojektuj Szkolenie znajdziesz w nim między innymi takie podpowiedzi: https://www.youtube.com/watch?v=WEVasPDLEZ0

Film pochodzi z kursu online: https://www.zaprojektujszkolenie.pl